-Doğukan Öztürk
Aydın’ın Nazilli ilçesinde üç kuşaktır süren bir gelenek, binlerce haneye ekmek kapısı olmaya devam ediyor. 46 yaşındaki Turgay Karaefe, dedesinden miras kalan kurutmalık sebze işini sürdürüyor. Karaefe, “65 yıldır bu işi yapıyoruz. Haziran sonunda çiftçiler gelir, ektiği mamulleri satar. Biz de o ürünleri alıp kapı kapı dolaşarak oyucu dediğimiz kadınlara ulaştırırız” dedi.
7’DEN 70’E EL BİRLİĞİYLE
Kurutmalık sürecinin her aşamasında emeğin ve özenin ön planda olduğunu anlatan Karaefe, “Sağ olsunlar, 7’den 70’e herkes eline oyma bıçağını alır. Kendi ekiplerimiz var. Çocuklarım da dahil olmak üzere, oyucuların kapılarının önünden ürünleri teslim alırız” ifadelerini kullandı.
Oyulan patlıcanlar ve diğer sebzeler, önce nikotin olarak bilinen “acı suyunun” çıkarılması için suda bekletildiğini belirten Karaefe, “45 dakika ile 1 saat arasında ürünü suda bekletiriz. Ardından doğal yöntemlerle dışarıda kurutmaya bırakırız. 1-2 gün içerisinde kurur ve alırız. Kuruduktan sonra bu ürünleri 1-2 yıl boyunca depolarda saklayabiliyoruz.” dedi.
NAZİLLİ, BACASIZ FABRİKA
Karaefe, kurutmalık ürünlerin sadece bir ekonomik kazanç değil, aynı zamanda bir kültürel miras olduğunu da vurgulayarak, “Nazilli bizim bacasız fabrikamız. Çiftçisinden ev hanımına kadar herkesin bu ürünleri tatması, tanıması ve anlatması gerekiyor. Oyma işinde tabi ki kalite gerektiriyor bu işi herkes yapamaz. Çok etli olursa kurtlanma yapar, çok ince olursa lezzetini kaybeder. Orta bir oyum kaliteli oyumdur. Bu da ustalık ister. Ama 3-5 yıl sonra bu işi yapan kadın grubumuz kalmayacak gibi görünüyor. Bizim işimiz fabrikasyonla olacak bir iş değil.” diye konuştu.
“NAZİLLİ’NİN DE PATLICAN VADİSİ VAR”
Nazilli’nin kurutmalık üretiminde doğal avantajlara sahip olduğunu belirten Karaefe, “Rahmetli Muğla Kaymakamı Caner Yılmaz zamanında araştırmalar yaptı. O dönem şu sloganı kullandık: Amerika’nın Silikon Vadisi varsa, Nazilli’nin de Patlıcan Vadisi var. Gerçekten de öyle. 6-7 kilometrelik bir alan, adeta doğal bir kurutma havzası. Biraz aşağı inersen nem artıyor, biraz sağa kayarsan rüzgar kesiliyor. Ama Yıldıztepe Mahallesi’nde her şey ideal: kuru sıcak, esinti ve sıfıra yakın nem. Allah’ın bir vergisi resmen.” ifadelerini belirtti.
Kuru patlıcanın yanı sıra kuru biber, domates kurusu, bamya, musakkalık patlıcan, kabak kurusu, acı biber çeşitleri ve fasulye gibi 10-15 farklı ürünü hem iç pazara hem Avrupa’ya gönderdiklerini belirten Karaefe, Nazilli’nin kurutmalık üretiminde Türkiye’nin gözbebeği olduğunu vurguladı.